Home / Święto Pułkowe - Dni Ułana / Święto Pułkowe – Dni Ułana

 

logo DUŚwięto Pułkowe było najważniejszym wydarzeniem w życiu Pułku. Czas, w którym obchodzono uroczystości z nim związane nie był przypadkowy, wynikał bowiem z tradycji i historii danej jednostki. Ułani Poznańscy swoje święto obchodzili dla upamiętnienia pierwszej dekoracji Sztandaru Pułku Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego „Virtuti Militari”, dokonanej przez marszałka Józefa Piłsudskiego dnia 22 kwietnia 1921 r., za męstwo okazane w wojnie polsko-bolszewickiej.

W dniach 22-23 kwietnia 1922 r. odbyły się pierwsze obchody Święta Pułkowego Ułanów Poznańskich. Rozpoczęły się od odprawienia Mszy św. na terenie ujeżdżalni szwadronu KM, po czym przystąpiono do rozegrania zawodów konnych, zwanych wówczas „konkursem pułkowym”. Początkowa skromna formuła tych rozgrywek nabrała z czasem rozmachu. Program zawodów w 1930r. przewidywał osobne konkursy dla oficerów, podoficerów służby czynnej i rezerwy, pokaz woltyżerki ułanów, władanie białą bronią dla oficerów, podoficerów i ułanów, pokaz zajeżdżania drużyn CKM na pozycje, a ponadto bieg gońca dla ułanów oraz bieg patrolowy dla podoficerów z zadaniem w czasie, w tym jedną z konkurencji był konkurs kiełznania i siodłania (alarmowego).

W przeddzień Święta Pułkowego odbywał się wieczorem uroczysty Capstrzyk i Apel Poległych. Podczas tej części uroczystości odczytywano listę poległych żołnierzy Pułku. Od 1928r. ta część Święta odbywała się przed odsłoniętym rok wcześniej w Poznaniu, przy ul. Ludgardy Pomnikiem ku czci poległych ułanów.

Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych utrwalił się pewien standard organizowania obchodów Święta Pułkowego. Następnego dnia po Apelu Poległych, pobudkę odgrywała orkiestra pułkowa, po czym w koszarach odprawiana była Msza św. W godzinach popołudniowych odbywały się na terenie koszar Pułku, a od 1929r. na hipodromie poznańskim na Błoniach Grunwaldzkich, zawody konne. Dzień Święta Pułkowego wieńczył raut korpusu oficerskiego Pułku i zaproszonych gości w pułkowym kasynie oficerskim.

pils1W dniu Święta Pułkowego w 1933 r. zawiązało się Towarzystwo byłych Żołnierzy 1. Pułku Ułanów Wielkopolskich (15. Pułku Ułanów Poznańskich), do którego w krótkim czasie wstąpiło kilkuset członków, m.in. wszyscy oficerowie i podoficerowie służby czynnej i rezerwy, a zwłaszcza ułani związani z Pułkiem od pierwszych dni Powstania Wielkopolskiego.

Święto Pułkowe w 1939 r. miało bardzo skromny charakter. Dało się bowiem już wtedy wyczuć nadchodzący konflikt zbrojny.

Po zakończeniu II Wojny Światowej przez wiele lat próbowano w Polsce zatrzeć pamięć o wsławionym w bojach 15. Pułku Ułanów Poznańskich oraz jego tradycji. W okresie PRL publiczne spotkania dawnych żołnierzy 15. Pułku Ułanów Poznańskich (publiczne, bo po cichu i tak spotykano się po domach), można było organizować dopiero od lat 60-tych, ale tylko w ramach powołanego za przyzwoleniem zbowidowskich władz środowiska Ułanów Poznańskich. W kwietniową rocznicę, w skromnych warunkach, Święto Pułkowe obchodzono ograniczone tylko do Mszy św. w poznańskim koiciele oo. franciszkanów, po której składano wiązanki kwiatów pod kikutem Pomnika. Koleżeńskie, świąteczne spotkanie ułanów i ich rodzin, organizowano w tym dniu tylko w dozwalanych, różnych, niekiedy przedziwnych miejscach; np. przy ul. Szkolnej, w salach dzielnicowego lektoratu PZPR… Za każdym razem kwiaty spod Pomnika, którego nie chciano odbudować, szybko usuwali „nieznani sprawcy”, a czujne oczy i uszy władzy ludowej były w kościele i na koleżeńskim spotkaniu. Dopiero zmiany roku 1980 doprowadziły do odbudowy Pomnika Ułanów Poznańskich, a w 1986, dzięki inicjatywie Uniwersyteckiego Klubu Jeździeckiego UAM, na ulice miasta Poznania po raz pierwszy od 1939 r. w dzień Święta Pułkowego wyjechali młodzi chłopcy w mundurach ułanów z czerwonymi otokami na rogatywkach i biało-czerwonymi proporczykami na kurtkach. Tak zaczęły się Dni Ułana, pod którą to nazwą przykrywano ówcześnie z konieczności Święto Pułkowe.pils2

W 1991 r. z inicjatywy środowiska Ułanów Poznańskich zawiązano Towarzystwo byłych Żołnierzy i Przyjaciół 15. Pułku Ułanów Poznańskich, które, kontynuując tradycje działającego przed wojną Towarzystwa, włączyło się do organizacji Święta Pułkowego.

Od samego początku jedną z części obchodów święta były towarzyszące im zawody konne, mające początkowo charaktery tylko sportowy. Z czasem ich formułę rozszerzono i uzupełniono o konkurencje typowo wojskowe, a więc strzelanie z pistoletu oraz władanie lancą i szablą.  W 1991 r. nadano im nazwę „Militari” i od tego roku czasu są one rokrocznie rozgrywanie aż do chwili obecnej. Z czasem wprowadzono również konkurencje towarzyszące, jak np. konkurs dla amazonek, Memoriał im. Macieja Frankiewicza, czy rozegrane po raz pierwszy w 2012r. zawody międzynarodowe, jednak przez wszystkie lata „Militari” pozostało konkursem głównym.

Od czasu przemian ustrojowych Wojsko Polskie oficjalnie bierze udział w Święcie Pułkowym – początkowo, dziedziczący na podstawie decyzji MON z 1996 r. barwy i tradycje Ułanów Poznańskich, 1. batalion Czołgów 15. Wielkopolskiej Brygady Zmechanizowanej. Natomiast po jej rozwiązaniu i wcieleniu Batalionu do 17. Wielkopolskiej Brygady Zmechanizowanej oraz w wyniku zmian organizacyjnych jest to obecnie 15.  batalion Ułanów Poznańskich z Wędrzyna. Ponadto od lat uroczystości uświetnia Orkiestra Reprezentacyjna Sił Powietrznych z Poznania, swój pododdział wystawia również Garnizon Poznań.

Przez trzydzieści lat swojej własnej historii, utrwalił się pewien kanon obchodów odtworzonego Święta Pułkowego. Uroczystości odbywają się w dwóch miastach: w Poznaniu – historycznym garnizonie 15. Pułku Ułanów Poznańskich i w Wędrzynie – aktualnej, macierzystej jednostce 15. batalionu Ułanów Poznańskich.

Wędrzyńska część uroczystości ma charakter zarówno wojskowy (apel w koszarach, uroczysty bal Ułanów Poznańskich), jak i rodzinny (piknik dla żołnierzy i mieszkańców miasta).

Z kolei tradycyjnymi elementami poznańskiej części Święta są zawody konne z konkursem głównym „Militari” (czwartek-sobota na terenie CWJ Hipodrom Wola) oraz sobotni uroczysty capstrzyk pododdziałów wojska, spieszonych kawalerzystów oraz zaproszonych gości prowadzony przez Reprezentacyjną Orkiestrę Sił Powietrznych, z pl. Mickiewicza pod Pomnik 15. Pułku Ułanów przy ul. Ludgardy w Poznaniu, gdzie wieczorem odbywa się Apel Poległych. Niedziela to uroczysta Msza św. w kościele oo. Franciszkanów na Wzgórzu Przemysła, a następnie oficlane uroczystości pod pułkowym Pomnikiem, w których uczestniczy kolumna konna. Następnie oddany zostaje tradycyjny pokłon historycznemu Sztandarowi Pułkowemu, przechowywanemu w Wielkopolskim Muzeum Wojskowym. Całość obchodów wieńczy defilada kawalerii na Starym Rynku oraz festyn kawaleryjski, odbywający się zazwyczaj na Cytadeli Poznańskiej.

W przypadku ważnych, historycznych wydarzeń zdarza się jednak, że niektóre elementy programu Dni Ułana są nieco zmieniane – tak było choćby w 2014 roku. Niedzielna Msza św. odprawiona została na pl. Wolności i miała ona charakter polowy. Zmiana spowodowana była tym, że bezpośrednio po Mszy św. odbyła się ważna uroczystość przekazania Sztandaru 15. batalionowi Ułanów Poznańskich. Oprócz delegacji i zaproszonych gości, w wydarzeniu wzięła udział kolumna konna.

 
Share this page